Stakingsrecht en/of recht op arbeid ?

Zo heeft de discussie over het eindeloopbaandebat geleid tot een nieuwe woelige periode op sociaal vlak. Op 7 en 28 oktober waren er nationale stakingsdagen, waardoor verschillende openbare diensten en ook bedrijven lam gelegd werden.

In België is het stakingsrecht algemeen erkend, maar het staat nergens wettelijk omschreven. Het staat wel vermeld in het Europees Sociaal Handvest.

Wie wil staken heeft dus het volste recht om dat te doen, mits men dit geldig aankondigt.

Maar het stakingsrecht heeft ook een keerzijde, want wie wil werken, moet ook het recht hebben om te werken.

Dus wanneer er gestaakt wordt moet er rekening gehouden worden met het recht op arbeid voor de werkwillige werknemers, het recht op ondernemingsvrijheid en het eigendomsrecht van de werkgever.

Met andere woorden: staken mag, maar de manier waarop dit gebeurt, mag hiermee niet in strijd zijn. Zo moet men werkwilligen toelaten tot de bedrijfsgebouwen, de werkgever moet zijn bedrijf verder kunnen uitbaten en uiteraard mag men de eigendommen van de werkgever niet beschadigen.

Bovendien kent het stakingsrecht ook een financieel kantje.

Wie staakt, krijgt geen loon. De wetgeving is hierover duidelijk: je hebt slechts recht op een loon als je arbeidsprestaties hebt uitgevoerd.

Ook een werkwillige werknemer die ten gevolge van een staking niet kan werken heeft geen recht op loon. Voor de werkwillige werknemers is het van belang om te weten of de R.V.A. de staking erkent of niet.

Indien dit niet het geval is, kunnen de werkwilligen die wegens een stakingsactie hun werk niet konden beginnen of voortzetten, geen aanspraak maken op werkloosheidsuitkeringen. De R.V.A. heeft de staking van 7 oktober trouwens niet erkend.

De actievoerders daarentegen, wanneer zij lid zijn van een vakbond, krijgen wel stakingsgeld. Die vergoeding is echter wel kleiner dan het loon.

Wanneer er misbruik wordt gemaakt van het stakingsrecht, hebben bedrijven/werkgevers juridische middelen.

Zo heeft de werkgever de mogelijkheid om een procedure in te leiden via de rechtbank, wanneer stakingen uit de hand lopen en deze syndicale acties het bedrijf ernstige schade berokkenen.

De rechter kan dan de actievoerders verplichten de blokkades op te heffen, zodat werkwillige werknemers toegang krijgen tot het bedrijf en dit op straffe van een dwangsom.