De “stichting-administratiekantoor”: een oplossing bij de overdracht van je familiebedrijf?
Successierechten: een doorn in het oog van elke Vlaamse ondernemer. Hoewel er sedert 2012 een fiscale gunstregeling van kracht is voor de vererving van familiale ondernemingen, is het voor het verder bestaan van het familiebedrijf aangewezen dat er een deugdelijk opvolgingsplan voorhanden is en dat de aandelen al bij leven worden geschonken. Als oprichter van het familiebedrijf is het daarnaast moeilijk om de touwtjes volledig uit handen te geven en wil je enigszins controle behouden over je levenswerk. Kan dit? We vragen tekst en uitleg aan Hanne Arnols en Yves Daenen van Omnius Advocaten.
Voor ondernemers die nog niet weten wie hen zal opvolgen in het familiebedrijf en toch op zeker willen spelen inzake successierechten én controle, zijn er een aantal mogelijkheden. Naast het oprichten van een holding kan hiervoor beroep gedaan worden op de figuur van de “stichting-administratiekantoor” of ‘Stak’.
Holding of Stak? Enerzijds kan er gewerkt worden met een traditionele holdingstructuur (BVBA, Comm. VA en de burgerlijke maatschap) waarbij de aandelen van het familiebedrijf in de holding worden ingebracht en waarvan de kinderen vervolgens de aandelen geschonken krijgen. De oprichter zal bestuurder/zaakvoerder blijven tot een opvolger is gekozen.
Anderzijds kan de “Stak” ook een oplossing bieden. Deze vorm bestond tot 2003 enkel in Nederland, maar zal bij ons in de toekomst zeker aan belang winnen indien meerwaarden op aandelen belastbaar worden. Sinds 2003 (wet van 02.05.2002 inzake de invoering van de private stichting) kan er ook een Belgische “Stak” worden opgericht en is de omweg via Nederland niet langer vereist.
De Belgische “Stak” is vennootschapsrechtelijk de ideale structuur om een scheiding tot stand te brengen tussen bestuur en zeggenschap enerzijds en economische rechten anderzijds.
In toepassing van art. 27 van de vzw-wet wordt “een vermogen aangewend ter verwezenlijking van een bepaald belangeloos doel”. De vraag of het bewaren van het familiaal karakter van een onderneming een belangeloos doel uitmaakt, wordt alvast positief beantwoord door rechtspraak en rechtsleer.
Hoe een “Stak” oprichten? De oprichting gebeurt in twee fases. Eerst zal een private stichting opgericht worden. De statuten van de stichting moeten notarieel verleden worden en regelen voornamelijk het bestuur of de wijze van benoeming van bestuurders. Het is belangrijk dat de opvolgingsregeling in de statuten wordt bepaald want er is geen algemene vergadering die bestuurders kan benoemen. Vervolgens wordt een certificeringsovereenkomst opgesteld en draagt de oprichter zijn aandelen in eigendom over aan de Stak in ruil voor certificaten. Aan het certificaat zijn enkel vermogensrechten (recht op dividend, enz.) verbonden. Deze worden in het kader van successieplanning geschonken aan de kinderen, doch de oprichter behoudt de controle in de familiale onderneming.
Voor meer info kan u terecht bij Mr. Hanne Arnols en Mr. Yves Daenen. Zij leggen zich bij Omnius toe op vennootschapsrecht.