Overlading van voertuigen en aanhangwagens

Het Vlaamse Aslastendecreet voorziet immers in zeer zware sancties voor overladings-misdrijven vermits de decreetgever er van uitgaat dat een te zwaar geladen voertuig het wegdek steeds zal beschadigen. 

Zo kan elke asoverlading van minder dan 500 kg. reeds een boete met zich meebrengen tussen € 275,00 en € 27.500,00 en/of een gevangenisstraf van acht dagen tot één jaar.  Het spreekt voor zich dat op overladingen van meer dan 500 kg. nog veel zwaardere straffen staan die kunnen oplopen tot € 412.500,00! Daarenboven wordt er door de rechter tevens een extra forfaitair bedrag opgelegd indien de inbreuk gepleegd werd op een gewestweg.  Afhankelijk van de zwaarte van de overlading schommelt dit bedrag tussen € 137,50 en € 2062,50.

Natuurlijk bent u steeds in de mogelijkheid om te bewijzen dat u het wegdek niet beschadigd heeft, ook al was uw voertuig te zwaar geladen. Zulk bewijs wordt door de rechtbanken evenwel zelden aanvaard.

Daarenboven is het voor de rechter niet relevant of u op de hoogte was van de overlading of niet. Het volstaat dat u het had móeten weten. Bij de beoordeling hiervan wordt het gedrag van de chauffeur vergeleken met dat van een normaal, voorzichtig en redelijk persoon in dezelfde feitelijke omstandigheden.  Het loutere argument dat u niet in de mogelijkheid was om de massa te controleren is aldus niet afdoende. Op basis van bv. uw ervaring, de banden-spanning en visuele inspectie kunnen er immers al veel overtredingen worden vermeden, temeer daar er steeds van u wordt verwacht een voldoende marge in acht te nemen wanneer u niet de mogelijkheid hebt uw voertuig te wegen.

Sedert een tiental jaren aanvaardt het Hof van Cassatie dat de werkgever van de professionele chauffeur (de firma) exclusief aansprakelijk kan worden gesteld voor overladingen indien het misdrijf voor diens rekening werd gepleegd of verband houdt met het doel of belang van de firma. Er zal dan moeten worden aangetoond dat de werkgever expliciet opdracht hiertoe heeft gegeven of nalatig is geweest om bv. maatregelen te nemen die de naleving van de regelgeving mogelijk maken.

Ook kan de firma samen met een natuurlijk persoon (de vrachtwagenbestuurder) als deelnemer aan hetzelfde misdrijf worden beschouwd. Overeenkomstig artikel 5 § 2 van het Strafwetboek kan de rechter dan, in het geval dat de rechtspersoon verantwoordelijk wordt gesteld uitsluitend wegens een fout van een natuurlijke persoon,  enkel degene die de zwaarste fout heeft begaan veroordelen, behalve wanneer de natuurlijke persoon de fout opzettelijk heeft gepleegd.

Tenslotte kan, in de huidige stand van de wetgeving ook de opdrachtgever of de verlader (degene die de materialen stockeert in de vrachtwagen doch er niet zelf mee rondrijdt) of zijn werkgever worden aangesproken op basis van mededaderschap, doch enkel indien hij opzettelijk de vrachtwagen te vol heeft gestapeld. Om dit te beoordelen houdt de rechter rekening met de ernst van de inbreuk.  In de nabije toekomst zal het Aslastendecreet echter worden aangepast zodat het niet meer nodig is dat de opdrachtgever of de verlader het voer- tuig opzettelijk heeft (laten) overladen, maar zal het geven van instructies of het stellen van daden die hebben geleid tot een overlading, volstaan om ook gestraft te worden, zelfs bij afwezigheid van opzet.

Het is dus duidelijk dat niet enkel de persoon die zich daadwerkelijk met het te zwaar geladen voertuig op de openbare weg begeeft, maar ook diens werkgever, de verlader, en soms zelfs nog anderen, een strafrechterlijke verantwoordelijkheid terzake riskeren.